Begin deze maand viel bij vele bezitters van een bestelbusje een brief van de RDW op de mat. De kans is groot dat u vanaf 1 januari 2025 met een bestelbus in heel veel gemeentes niet meer overal vrij kunt rondrijden. Des te opvallender is het dat de verkoop van bestelbusjes dit jaar met 20 procent is gestegen.
Vanaf 1 januari 2025 mogen gemeenten zero-emissiezones (ZE-zones) invoeren. In dit gebied mogen alleen uitstootvrije bestel- en vrachtauto’s rijden. Inmiddels hebben, volgens www.opwegnaarzes.nl 29 gemeenten besloten een zero-emissiezone in te voeren of voor te bereiden. Van Apeldoorn en Amersfoort tot Zaanstad en Zwolle.
De regels voor zero-emissiezones gelden voor bestelauto’s en andere lichte bedrijfswagens die zakelijk worden gebruikt. Bestelauto’s met een emissieklasse 4 of lager mogen vanaf 1-1-2025 de ZE-zones niet meer in. Bestelauto’s met een emissieklasse 5 mogen vanaf 1-1-2027 de ZE-zones niet meer in. Voor bestelauto’s met emissieklasse 6 geldt dit vanaf 1-1-2028. Alle bestelauto’s die vanaf 1-1-2025 op kenteken worden gezet moeten een ZE-aandrijving (elektrisch, waterstof etc) hebben om de ZE-zones in te mogen.
Uit cijfers van de Europese autobrancheorganisatie ACEA blijkt dat de verkoop van bestelbusjes in de eerste drie kwartalen van 2023 met ruim 21 procent is gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2022. Er werden 53.976 voertuigen op kenteken gezet. Vier van de vijf nieuwe bestelbusjes (82%) rijdt op diesel. Die mogen, als ze het hoogste emissielabel hebben, nog ruim vier jaar (tot uiterlijk 31 december 2027) in ZE-zones rijden.
De verkoop van volledig elektrische busjes zit wel sterk in de lift. In de eerste negen maanden van 2022 werden er in Nederland 3139 verkocht. In de eerste negen maanden van 2023 waren dat er 7434, meer dan een verdubbeling. Deze busjes kunnen probleemloos de ZE-zones in.
Bij elektrische busjes doet zich echter een ander probleem voor. Door de zware accupakketten van deze voertuigen komt het totaalgewicht daarvan (inclusief belading) soms boven de 3,5 ton, wat betekent dat een normaal rijbewijs B niet meer genoeg is. Bestuurders van bestelbusjes moeten dan opeens een vrachtwagenrijbewijs (C) bezitten.
Op 1 oktober liep een tijdelijke regeling af, op basis waarvan bestuurders met rijbewijs B nog in elektrische bestelbussen tot maximaal 4.250 kilo mochten rijden. Dit zou in de praktijk betekenen dat vanaf 1 januari 2024 voor het besturen van een zwaardere ZE-bestelbus een vrachtwagenrijbewijs C nodig is om de weg op te mogen. D66 heeft hier eerder al schriftelijke vragen over gesteld en demissionair minister Harbers van IenW heeft vervolgens een brief naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin zegt hij dat het niet uitvoerbaar en handhaafbaar is om de tijdelijke gedoogconstructie te verankeren in de bestaande wetgeving. Dit komt mede omdat het voor handhavers niet te controleren is of het extra gewicht van een voertuig daadwerkelijk komt door het batterijpakket.
Afgelopen dinsdag werd de motie van Tweede Kamerlid Lisa van Ginneken (D66) aangenomen. Zij verzoekt de regering om de tijdelijke vrijstelling voor de rijbewijs C-plicht voor zero-emissie bedrijfsvoertuigen te verlengen tot een blijvend Europees juridisch kader is vastgesteld. Dat dit gebeurt is nog niet zeker. Minister Harbers komt begin november met een reactie hoe en of de motie uitgevoerd kan worden. Er is dus nog niets geregeld voor na 1 januari.
Voor de periode tussen 1 januari 2023 en 1 januari 2024 is er een soort van overbruggingsperiode afgesproken. Met Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en de politie is de afspraak dat er tot 1 januari 2024 niet gehandhaafd wordt op rijbewijs C. Dit betekent dat bestuurders na deze datum over rijbewijs C moeten beschikken totdat er nieuwe wetgeving is. In de voorwaarden is ook opgenomen dat deelname aan de regeling alleen mogelijk is voor voertuigen geregistreerd voor 1 oktober 2023.
Het gevolg is volgens de BOVAG dat voertuigen die voor 1 oktober 2023 worden geregistreerd, tot 1 januari 2024 vrijgesteld blijven. Maar nieuwe voertuigen, geregistreerd in oktober 2023 en later, zijn niet langer vrijgesteld totdat de wetswijziging definitief is. Vanaf 1 januari 2024 is er voor alle voertuigen dus helemaal geen vrijstelling meer. Hierdoor ontstaat er een gat voor ondernemers tot de ingang van de wetgeving.
Bron: www.fiscaalvanmorgen.nl